HİZMETKAR ÖNDERLİK (4)

HİZMETKAR ÖNDERLİK (4)

HİZMETKAR ÖNDERİN KARAKTERİ

Ünitemizi yüksek sesle okuyalım.

Temelimiz

Günümüzde mimari ve inşaat mühendisliği o kadar gelişti ki yüzlerce metre yüksekliğinde görkemli binalar inşa edilmektedir. Mühendisler bu binaların sağlamlığını test etmek için milimetrelik hesaplar yapmaktadır. “Temel” binanın ana elemanıdır. Yapılan bina ne kadar harika görünse de binanın temeli zayıfsa, o bina bir gün yıkılmaya mahkum olacaktır.

Şu soruları aramızda konuşalım.

• Hizmetkar önderlik hizmetini bir bina gibi düşünürsek, bu binanın temelini ne oluşturmaktadır? Temelin zayıf olması neleri etkiler?

KARAKTER EĞİTİMİ NİÇİN ÖNEMLİ

Aşağıdaki yazı Dr. Selim Aydın’ın yazdığı makaleden uyarlanmıştır. Yazıyı yüksek sesle okuyalım ve aşağıdaki soruları grubumuzda cevaplandıralım.

• Aşağıdaki yazıya göre karakter nasıl tanımlanmıştır?
• Nasıl karakterli bir insan olunur? Karakterli bir insan olmak neden önemlidir?

• Biz imanlılar olarak “karakter bahçemizi” geliştirmek için neler yapabiliriz?

İnsan hayatının en kesin ve temel gerçeklerinden biri de, davranışlarımıza bazı sınırların çizilmesi ve bunlara saygı gösterilmesinin gerekli olduğudur. Bu sınırlar, yasalarda açıkça belirtilmiş olabilir. Bu kurallar ve kanunlar, bize “karakter bahçemizde” yaban otlarının yetişmesine nasıl engel olabileceğimiz konusunda bir şeyler söylerler. Kişi; bu görünen veya görünmeyen, yazılı olan veya yazılı olmayan sınırlara uyduğunda ahlâklı ve karakterli insan hâline gelir. Kuralları ve ahlâkî değerleri çiğneyişimizin altında, benlikten gelen istekler vardır. Başarılı olmak, kazanmak, ön plâna çıkmak, terfi etmek, zirveye doğru tırmanmak, ünlü olmak, başkalarına karşı avantajlı duruma geçmek gibi his ve istekler; bizi, kuralları çiğnemeye sevk eder. Eğer, iyi ve doğru bir karaktere sahipsek bu isteklerimizi frenleyebiliriz.

Karakterli olup olmama konusunda insanın kendi içinde yaşadığı çatışma, "kurallara ve ahlâkî değerlere uymalıyım isteği ile, bu şeyi o kadar çok istiyorum ki, kuralları ve ahlâkî değerleri çiğnemeliyim hissi" arasında yaşanır. Ama şu unutulmamalıdır ki, hiç kimse, yanlış olduğunu bildiğiniz ve yapmak istemediğiniz bir şeyi, iradenize rağmen size yaptıramaz; eğer yapıyorsanız, irade ve karakter zayıflığı yaşıyorsunuz, demektir. 

Eskilerin iki çok meşhur sözü vardır: “Kendini bil” ve “Hiçbir şeyde aşırıya kaçma”. Bu iki söz, karakterin ve karakter eğitiminin önemini vurgulamaktadır ve “bahçemiz”e nasıl bakmamız gerektiğini gösterir.

Karakterli insan olmanın yolu, sadece yanlış ve kötü olan şeyler üzerine odaklanmak ve kötüden uzak durmaya çalışmak değildir. Aynı zamanda doğru ve iyi olana odaklanmak ve bunların peşinden gitmek gerekiyor. Sadece kötülüklere hayır demek, insanı ahlâklı ve karakterli yapmaz. Benzetme yapacak olursak; mükemmel bir bahçe meydana getirmek, sadece bahçedeki yaban otların temizlenmesiyle mümkün olmaz. Güzel çiçeklerin dikilip yetiştirilmesine de çalışmak lâzımdır. Yabanî otları temizlemek, çiçek yetiştirmeye yardımcı bir iştir; çiçek yetiştirmek ise apayrı bir iş. Kötülüklere engel olmanın yolu, kötülüklere hayır demekten ziyade, iyilikleri ve iyi davranışları hayatımızda çoğaltarak kötülüklere yer bırakmamaktır. Her insanın iç dünyasında bir karakter bahçesi vardır. Bu bahçede yetiştirilen şeyler, insanın tutum ve davranışlarında görüntüye çıkar. İnsanlar düşünce ve enerjilerini, karakter bahçelerine çiçek ekmeye ve bunları yetiştirmeye odaklarsa, o zaman etrafta karakterli insanlar çoğalacaktır. 

HİZMETKAR ÖNDERİN KARAKTERİ

Hizmetkar önderliğin temelini, iyi, doğru ve Tanrı’nın sözlerine, yani gerçeğe dayalı bir karakter oluşturur. Bizler Tanrı’nın bizden beklediği karaktere sahip olmazsak, başkalarını etkileme sürecinde önderliğimiz, hizmetkar bir tutum sergilemekten çok uzakta olur. Bu nedenle karakter eğitimi çok önemlidir. Karakter eğitimini alacağımız en iyi okul Kutsal Kitap’tır ve İsa harika örneğimizdir. Bizim de Tanrı’nın çocuğu ve hizmetkarı olarak çocuğumuza, komşularımıza, arkadaşlarımıza yani etkilediğimiz insanlara örnek olma sorumluluğumuz vardır.

Şimdi Kutsal Kitap ışığında hizmetkar önderin karakter özelliklerine bakalım. Önce, verilen ayetleri yüksek sesle okuyalım ve soruları yanıtlayalım.

1. Yumuşak Huylu ve Alçakgönüllü Olmak (Mat.11:29):

• İsa Mesih halka nasıl seslenmiştir?
• Bu seslenişe bizim yanıtımız ne olur?

İsa’nın döneminde yaşayan din bilginlerinin çoğu yumuşak huylu ve alçakgönüllü değillerdi. Tam tersine gururlu ve kontrolcüydüler. Kendi egolarını tatmin etmek için insanları kullanırlardı. Oysa İsa çok farklıydı. Tanrı’nın sözüne bağlıydı ve insanları, onlar için canını verecek kadar sevdi. İsa kendisini izleyenleri de yumuşak huylu ve alçakgönüllü olmaya çağırdı.

2. Herkesin Hizmetkarı Olmak (Mar.9:33-35):

• Öğrenciler aralarında ne tartışıyorlardı?
• İsa’nın öğrencilere yanıtı ne oldu?

İsa gerçek büyüklüğün başkalarının üzerinde yetki sahibi olmak veya güç göstermek değil, alçakgönüllü ve bencillikten uzak bir tavırla herkese hizmet etmek olduğunu ifade etmiştir.

Hem tahtta oturmak hem de başkalarının ayaklarını yıkamak çok zordur.

3. Özveri, Hizmet ve Katlanış (Mar.10:35-45):

• Yakup ve Yuhanna İsa’dan ne istediler? Bu isteklerinin arkasından yatan gerçek neydi?
• İsa’nın Yakup ve Yuhanna’ya yanıtı ne oldu?
• Bizim de Yakup ve Yuhanna gibi benzer isteklerimiz oluyor mu?

Yakup ve Yuhanna’nın isteği, onların bencilce hırslarından kaynaklanmaktaydı ve doğal bir sonucu olarak da diğer öğrencilerinin kızgınlığını uyandırdı. İsa öğrencilerini yanına çağırarak özveri, hizmet ve katlanışla ilgili bir ders verdi. O ders bizim için de geçerlidir.

4. Ayakları Yıkamak (Yu.13:3-17):

• Bizler birbirimizin ayaklarını nasıl yıkayabiliriz? Bunun için neler yapabiliriz?

İsa kendisini izleyenlerin hizmeti için son derece temel olacak bir alçakgönüllülük ve hizmetkarlık örneği sergiledi. Ayetlerde gördüğümüz gibi Rabbimiz’in simgesi kaftan değil, hizmetkar havlusudur. Rabbimiz öğrencilerinin ayaklarını yıkamak için yere kadar eğildiyse, bizler kardeşlerimize hizmet etmek için memnuniyetle eğilmeliyiz.

5. Sevgi (Yu.13:34-35):

• Birbirimizi nasıl sevebiliriz ve sevgimizi nasıl gösterebiliriz?

Sağlıklı bir kilisenin, iyi bir hizmetin ve kardeşimizle bütün ilişkilerimizin sırrı, Mesih’in bize buyurduğu ve O’nun bizi sevdiği gibi birbirimizi sevmektir. Sevgimizin eylemsiz bir sevgi olmamasına dikkat etmeliyiz.

İsa hizmetkar önderliğe ve temelinde sahip olduğu karakter özelliklerine; alçakgönüllülük, yumuşak huyluluk, sabırla katlanış ve sonsuz sevgiye sahipti. Aynı zamanda İsa iyiliksever, merhametli, doğruluk yolunda kararlı, güvenilir, saygılı, çalışkan, affedici, cömert, Tanrı’nın sözüne bağlı, kutsal ve sadık biriydi. Bizim de bu özelliklere sahip olmamızı ister.

• İsa’nın bu karakter özellikleri hizmetine nasıl yansıdı?
• Bu karakter özelliklerinin hangilerinde eksiğimiz var, düşünelim ve grubumuzda paylaşalım.

HAYATIN İÇİNDEN

Aşağıdaki örnek olayı okuyalım ve şu soruları her örnek olay için birlikte cevaplandıralım:

• Sinan ve Metin nasıl karakter özelliklerine sahiptirler?
• Her iki öğretmen, davranışlarıyla çevrelerindeki insanları nasıl etkilemektedir?
• Sinan özür dilediği zaman, Ali, ailesi ve diğer öğrenciler ne hissetmiş veya düşünmüşlerdir?
• Biz Sinan öğretmen gibi bir durumla karşılaşsaydık ne yapardık?

Sinan, bir köy ilköğretim okulunda görev yapan imanlı bir öğretmendir. Bu yıl ikinci sınıfları okutmaktadır. Öğrencilerini çok seven ve onları sevgiyle disiplin etmeye çalışan biridir.
Bir gün, öğrencilerinden Ali, beslenme saatinde yiyeceği meyveyi soymak için babasının büyük avcı bıçağını, babasından habersiz okula getirir. Sinan Öğretmen, Ali’nin elindeki büyük bıçağı görünce çok şaşırır. Ali’ye neden o bıçağı okula getirdiğini sorar ve o bıçağı onun elinde gördüğü için çok üzüldüğünü söyler. Okul çıkışı bıçağı geri vermek üzere elinden alır.

Sinan düşünceli bir şekilde öğretmenler odasına gider. Okulun öğretmenlerinden Metin Bey öğretmenler odasında Sinan’ı düşünceli ve morali bozuk görür ve nedenini sorar. Sinan Öğretmen az önce sınıfta yaşadığı olayı arkadaşına anlatır. Metin Öğretmen, Ali hakkında sinirli sinirli konuşmaya başlar ve “Şimdi bu yaşta özentiyle başlar, sonra adam öldürürler. Yılanın başını küçükken ezmek gerekir” der. Sinan, öğretmen arkadaşı Metin’e söyledikleri için biraz çıkışır. Metin, öğretmenler odasından ayrılır.

Ertesi gün Ali, anne ve babasıyla okula gider. Sinan Öğretmen onları görünce sınıfa buyur eder. Ali’nin anne ve babasının yüzleri asıktır. Ali’nin annesi, Ali’yi iterek, sinirli bir şekilde “Haydi, öğretmenine anlat” der. Ali, Metin Öğretmen’in dün okul çıkışında kendisini dövdüğünü, bir daha okula bıçak getirmemesini, eğer getirirse sonuçlarına katlanması gerektiğini söylediğini anlatır. Sinan Öğretmen anlatılanlara çok şaşırır ve derin bir üzüntü hisseder. Metin Öğretmen’e de içten içe kızmaktadır. Kendisinden habersiz, kendi anlattığı bir olay için öğrencisini dövmüştür. Sinan Ali’nin önünde diz çöker ve sımsıkı sarılır, başından öper. Ayağa kalkıp Ali’ye sarılır, Ali’yi koruyamadığı için, Ali’den, anne babasından ve sınıftan özür diler. Aynı zamanda Ali’yi ve tüm öğrencilerini çok sevdiğini, ama okula bıçak getirmenin yanlış olduğunu ve bunun kendisini çok üzdüğünü söyler.
Sinan Öğretmen aynı gün Metin’le konuşur ve Ali’den yaptığı için özür dilemesini sağlar.

PAVLUS′UN ÖNDERLİK TAVSİYELERİ

Titus 1:6-9 ve 2:2-10 ayetlerini yüksek sesle okuyalım. Grubumuzda aşağıdaki soruları cevaplandıralım.

• Verilen ayetlerde, Pavlus, ihtiyarlara, gözetmenlere, yaşlı erkek ve kadınlara, genç kadın ve erkeklere ve kölelere seslenmiştir. Her birinin nasıl bir karakter ve davranış özelliklerine sahip olması gerektiğini yazmıştır?
• Bu ayetler ışığında kendimize bir ayna tutalım. Hangi alanlarda zorlanıyoruz veya eksiklik hissediyoruz? Nasıl bir çözüm üretebiliriz?

UYGULAMA

“Eğitim, insanlara bilmediklerini öğretmek değildir. Eğitim, insanlara davranışlarını geliştirmelerini öğretmektir ve bu da en iyi “örnek olarak” öğretilir.” John Ruskin

Bu son dersimizin son uygulamasında John Ruskin’in bu sözünü düşünelim. Davranışlarımız karakterimizin bir yansımasıdır. Bizler çevremizi etkileyerek, o kişilere hizmet etmekte ve önderlik etmekteyiz. Dört ders boyunca Kutsal Kitap ışığında nasıl bir yürek ve niyetle önderlik etmemiz gerektiğini öğrendik.

Önümüzdeki günlerde, öğreti kısmında da değindiğimiz gibi hangi alanlarda eksik hissettiğimizi ve hangi karakter özelliklerini uygulamakta zorlandığımızı belirleyelim. O konularda değişmek için dua ederek kararlı adımlar atalım. Yardıma ihtiyacımız olduğu alanlarda bizi etkileyerek bize önderlik eden kişilerden, kilise önderlerimizden, abla ağabeylerimizden veya arkadaşlarımızdan yardım isteyelim.

Değişimin yüreğimizden başladığını unutmayalım.

• Bu dersten öğrendiklerinizi kendi cümlelerinizle, kendi çiziminizle, hatta kendi şiirinizle ifade edebilirsiniz.

Resimlerin telif hakkı: Shutterstock (www.shutterstock.com) veya kamu malı.