ADALET (2)
GERÇEKTEN ADALETİ SEVİYOR MUYUZ?
ADALET ANLAYIŞIMIZ
Aşağıdaki atasözlerini okuyalım.
Adalet ile zulüm bir yerde durmaz. (Türk atasözü)
Adaletsiz bir memleket, güneşsiz bir dünyaya benzer. (Arap atasözü)
Adalet erdemlerin kraliçesidir. (Latin atasözü)
Bir memleket yalnız adaletle ebedileşir, adaletsizlikle yıkılır. (Alman atasözü)
Ulusların adaletle ilgili ne çok atasözü var! Dünyayı hiç tanımayan bir insan şu atasözlerine bakarak dünyanın adil bir yer olduğunu düşünebilir. Bunları düşünerek aşağıdaki soruyu aramızda konuşalım.
Bir yandan dünya atasözleri ile adaletin ne kadar önemli olduğunu vurgularken, öte yandan yine aynı dünyada bu kadar adaletsizliğin olmasının sebepleri sizce nelerdir?
HAYATIN İÇİNDEN
Aşağıdaki hikâyeyi okuyalım, sonrasında hikayehile ilgili soruları birlikte cevaplamaya çalışalım.
Kamu bankaları zaten hep kalabalık olur. Burası ise İstanbul’un en büyük şubesi… Gelenler, gidenler, emekliler, yaşlılık maaşı alanlar ve daha birçokları… Kimi para çekmek istiyordu. Kimi kredi başvurusu için gelmişti. Ancak banka o kadar kalabalıktı ki şubede ne kadar zaman geçireceklerini kimse kestiremiyordu.
Üstüne üstlük bankalarda kullanılan sıra numarası verme makinesi o gün bozuktu. Dolayısıyla herkes eskiden olduğu gibi sıraya girecek ve sırası gelen de işlerini halledecekti. Banka memuru Merve Hanım hem bu kadar yoğunluğu uzun bir süreden beri görmeyişinin şaşkınlığını yaşıyor hem de kalabalıktan dolayı oldukça gergin dakikalar geçiriyordu.
Emekli maaşını almak için gelenlerden Mehmet Bey bir anda ön taraftan birilerine bağırmaya başladı. Banka çalışanı Merve Hanım bankanın diğer ucunda olmasına rağmen bağrışmaları duymuştu. Aslında çoğu zaman karşılaştığı tartışmalardan biriydi. Mehmet Bey bağırıyordu:
– Ayıp ayıp! Niçin hakkımızı yiyorsunuz? Sıraya girsenize!
Bu çıkıştan sonra ön taraftaki gençler de karşılık verdiler:
– Çok konuşma Bey Amca. Kimsenin hak yediği yok!
Bu duruma oldukça kızan Mehmet Bey öfkeyle banka sırasından ayrıldı. Biraz sakinleşmeye ihtiyacı vardı. Öteden beri zaten haksızlığa gelemezdi. Ancak sakinleşmek şöyle dursun, öfkesi daha da artış gösterdi. Bankanın bir diğer ucundaki diğer sıraya doğru gitti. Orada da insanlar sıra bekliyor ve işlemlerini yapmak için hazırlanıyorlardı.
Mehmet Bey’in içinden bir türlü sıranın sonuna gidip sırasını beklemek gelmiyordu. Tabii bunun en büyük sebebi de az önceki gençlerin tavrıydı. Mehmet Bey sıranın ön tarafına doğru hareket etti. Az önce tartışma yaşayarak çıktığı sıradan epey uzaktaki sıraya gitmeyi özellikle istemişti. Mehmet Bey sıraya önden girdi ve garip bir şekilde, herhalde biraz yaşlı diye, insanlar tarafından uyarılmadı. Önündeki iki kişi işlemlerini tamamladı ve Mehmet Bey parasını almak için banka memuru Merve Hanım’a cüzdanını uzattı.
Adalet konusunu düşünerek, bu hikâyeyle ilgili şu soruları birlikte yanıtlayalım:
Mehmet Bey sizce burada nasıl davrandı?
Biz hangi durumlarda Mehmet Bey gibi davranıyoruz?
BEN NE DURUMDAYIM?
Günümüzde insanlar adaletsizlik konusunda hep başkalarını suçlamayı adeta alışkanlık haline getirmişlerdir. Yani birçok konuda olduğu gibi bu konuda da kendi içimize dönmeyi ve davranışlarımızı sorgulamayı başaramıyoruz.
Bir diğer yaptığımız hata da, kendimizin bu tür konularda yanlış yapmayacağı düşüncesidir. Ama Kutsal Kitap bizim baktığımızdan çok daha farklı bir şekilde bizlere sesleniyor: “İnsan her yaptığını temiz sanır, Ama niyetlerini tartan RAB′dir.” (Özd.16:2)
Sonuç olarak öncelikle kendi yüreğimizi ve yaptıklarımızı değerlendirmeliyiz. Yüreğimizi yoklamalıyız; yüreğimizi Tanrı Sözü’nün ışığına getirmeli ve dua ile Rab’be seslenerek yürek tutumumuzun İsa Mesih’te değişmesini istemeliyiz.
Bir diğer gerçek de şudur ki Tanrı bizden adil davranmamızı ister. Kutsal Kitap şöyle açıklar: “Ey insanlar, RAB iyi olanı size bildirdi; adil davranmanızdan, sadakati sevmenizden ve alçakgönüllülükle yolunda yürümenizden başka Tanrınız RAB sizden ne istedi?” (Mik.6:8)
Gördüğümüz gibi, biz Tanrı halkının adil davranmak gibi ciddi bir sorumluluğu bulunmaktadır. Bunun için de öncelikle kendi yüreğimizdeki adaletsizliği sorgulama vaktidir.
FARK ETMEK
Şimdi kendi davranışlarımızı ve tutumlarımızı değerlendirelim.
Aşağıdaki diyalogları tek tek okuyarak her biri için şu soruları yanıtlayalım:
- Bu kişi hangi amaçla böyle davranıyor?
- Bu tür durumların değişmesi için bizler neler yapabiliriz?
• Nazlı bugün benim sivilcelerimle dalga geçti.
- O önce kendi bodurluğuna baksın. Neredeyse cüce sınıfında!
• Benim tornacı tezgâhı çok eskidi, artık daha teknolojik bir alete ihtiyacım var. Böylelikle işlerimi daha hızlı yaparım ve daha iyi kazanırım. Ancak bu makineyi almak için biraz daha para lazım. Bizim çırağa bu yıl zam yapmazsam sanırım rahatlıkla alabilirim.
- Gerçekten iyi düşünmüşsün, bu yıl da zam almayıversin, ölmez ya!
• 220 metrekarecik evim var. Hiç anlamam, temizlikçi kadın bir günde gelip her şeyi bitirecek. Bir de ona iki günlük ücret veremem!
• Geçen sana karşı sert sözler söyledikten sonra geldi, senden özür diledi. Şimdi ise sen ona hakaret ettin. Özür dilemeyecek misin?
- Aynı şey değil, ben sözlerimin tamamında haklıydım.
KRAL DAVUT VE NATHAN
2. Samuel 12:1-15 ayetlerini yüksek sesle okuyalım ve ardından şu soruları birlikte yanıtlayalım:
Davut’un davranışını nasıl yorumlayabiliriz?
Bu olaydan kendimize hangi dersler çıkarabiliriz?
UYGULAMA
Bizler çevremizde görmüş olduğumuz adaletsizlikler, haksızlıklara karşı tepki gösterebiliyoruz. Ancak kendi yaptığımız adil olmayan hareket neler? Biz bu hareketleri fark ettiğimizde neler yapabiliriz, nasıl bu durumdan kendimizi kurtarabiliriz?
Bu hafta içinde bu sorular ve davranışlarımız etrafında düşünelim ve bu konuda ne durumda olduğumuzu anlayalım.
• Bu dersten öğrendiklerinizi kendi cümlelerinizle, kendi çiziminizle, hatta kendi şiirinizle ifade edebilirsiniz.
Resimlerin telif hakkı: Shutterstock (www.shutterstock.com) veya kamu malı.