ÖFKE veya MERHAMET 4

ÖFKE veya MERHAMET 4

ESKİ KIYAFET, YENİ KIYAFET

DEĞERLENDİRME

Önceki buluşmamızdan beri, bizi öfkelendirenler için neler yaptık?

Not aldıysak şimdi bunları okuyarak paylaşalım veya hatırlıyorsak birbirimizi geliştirmek için bunları anlatalım.

DİZGİNLER KİMİN ELİNDE?

Bu bizim öfkeyle ilgili son çalışmamız olacak. Bu çalışmamıza kadar öfkeyle ilgili çok şey öğrendik. Biraz da bu konuda Rab’bin bize sunduğu çözümler neler, onlara bakalım.

1. Öfkenin ateşini alevli tutmamak için neler yapabiliriz? Aramızda konuşalım.
2. Patlamamak için bize yardımcı olacak Tanrı’nın sağladığı araçlar neler olabilir? Kısaca konuşalım.

ŞİMDİ BEN BU ÖFKEYİ NE YAPAYIM?

Aşağıda psikolog ve aile terapisti İrem Bray’ın yazdığı makaleden alıntılar vardır. Makaleyi okuduktan sonra ardından verilen soruları birlikte cevaplandıralım.

Öfkeyi Tanımak ve Dönüştürmek için Öneriler:

• Öfkenizi 15 saniye erteleyin. Bir dahaki sefere 30 saniyeye çıkarın. Öfkeyi erteleyebildiğinizi düşündüğünüzde onu denetlemeyi de öğrenmiş olursunuz.
• Kendinizi anlatmaya çalışmak yerine karşınızdaki kişinin kendini anlatması için iyi bir dinleyici konumuna geçmeyi düşünün. Anlamak da anlaşılmak da sakinleştirir. Karşılıklı öfke ve çatışma üreten düşünceleriniz değişmeye başlar.
• “Öfkeli davranırsam, bunun ne gibi olumlu sonuçları olacak? Ne gibi olumsuz sonuçları olacak?” Bunun için bir öfke günlüğü tutabilir, öfkelendiğiniz zaman, yer ve olayları yazabilir, kısa ve uzun vadede ne gibi sonuçlarla karşılaşabileceğinizi kaydedebilirsiniz.
• Tüm duygular gibi öfke de düşüncelerimiz sonucu oluşur. Sizi öfkelendiren olaya değişik açıklamalar getirmek ve farklı bakış açıları düşünmek, sizi daha doğru tepkiler vermeye yönlendirebilir.
• Öfkelendiğinizde, öfkenizi kendinize ait cümlelerle kontrol etmeye çalışabilirsiniz: “Öfkenin seni ele geçirmesine izin verme”, “Sakince sorunumu çözmeyi seçiyorum” gibi.

Hayatta her zaman engellerle, acılarla kayıplarla karşılaşabilirsiniz. Bu olayların çoğunun kontrolü sizin dışınızda gelişebilir. Fakat olayların sizi etkileme biçimini değiştirebilmek elinizde. Kızgınlık ve öfke tepkilerinizi tanıyıp dönüştürerek, haklıyken haksız duruma düşmemek ve kişiler arası ilişkilerinizde doğru yerde durarak, hayatınızı daha anlamlı ve sağlıklı hale getirip yaşam kalitenizi artırabilirsiniz.

Kaynak

Bu makaleye göre şu soruları birlikte cevaplandıralım:

1. Sizce yukarıdaki öfke kontrolü önerilerinin en etkilileri hangileridir? Aramızda konuşalım.
2. Önerilen her bir maddeyi düşündüğümüzde, bunlarla ilgili Kutsal Kitap neler söylüyor? Kutsal Kitap’tan bunlarla ilgili örnekler vermeye çalışalım.

BORCUMUZ SİLİNDİ!

Yaratılış 37:14-28, 36 ayetlerini yüksek sesle okuyalım. Okuduktan sonra şu soruyu birlikte cevaplandıralım: Yusuf’un yerinde olsaydınız neler hissederdiniz? Konuşalım.

Şimdi de Yaratılış 45:1-15 ayetlerini yüksek sesle okuyalım. Okuduktan sonra şu soruyu birlikte cevaplandıralım:

Yusuf, yaşadığı olaylar karşısında nasıl bir yürek tutumuna sahip olmayı seçtiğini söylüyor? Bununla ilgili biraz birlikte konuşalım.

Bağışlama özünde borç silmektir. Bu konuda Rab’bin duasında bize, “Bize karşı suç işleyenleri bağışladığımız gibi, sen de bizim suçlarımızı bağışla.” dediğini görüyoruz (Matta 6:12). Öyleyse öfkelendiğimizde günah işlemememizi sağlayan adımlardan biri bağışlamaktır. Çünkü bağışlamadığımızda öfke yüreğimize kötü bir tohum eker ve tohum büyür, köklenir, kötü meyveler verir. Öfkeyi büyütmek, içimizde gizli bir şekilde tutmak da, farkında olmasak da bizi içten içe yer. Bu meyveleri vermeyelim diye Rab bizi şu sözlerle uyarır: “Öfkelenin ama günah işlemeyin. Öfkenizin üstüne güneş batmasın.” (Efesliler 4:26)

İkinci olarak, öfkelendiğimiz konuda, öfkelendiğimiz kişiyle konuşarak meseleyi barış içinde çözümlemeye gayret edelim. Konuşmadan önce aramızda Rab’bin esenliğini egemen tutmaya kararlı olalım. Yumuşak huylulukla konuşmayı başlatmamız, bize ve karşımızdakine konuşmayı birbirimizden özür dilememizle sonuçlandırma şansı verir. Böylece benliğimize de fırsat vermemiş oluruz. Galatyalılar 5. bölümde, 19-21. ayetlerde benliğin işleri arasında öfke de sıralanır. Ardından Ruh’un ürünleri sıralanır. Bunlar sevgi, sevinç, esenlik, sabır, şefkat, iyilik, bağlılık, yumuşak huyluluk ve özdenetimdir. Aynı bölümün 16. ayetinde, “Kutsal Ruh’un yönetiminde yaşayın. O zaman benliğin tutkularını asla yerine getirmezsiniz.” diyerek önceden bir çözüm olduğunu ortaya koyar Pavlus.

Aynı şekilde, olumsuz meyveler Tanrı sözünde giyinip çıkarılabilecek bir kıyafete benzetilmektedir: “Ama şimdi öfke, kızgınlık, kötü niyet dahil, hepsini üzerinizden sıyırıp atın. Ağzınızdan hiçbir iftira ya da edepsiz söz çıkmasın. Öyleyse, Tanrı'nın kutsal ve sevgili seçilmişleri olarak yürekten sevecenliği, iyiliği, alçakgönüllülüğü, sabrı, yumuşaklığı giyinin. Birbirinize hoşgörülü davranın. Birinizin ötekinden bir şikâyeti varsa, Rab'bin sizi bağışladığı gibi, siz de birbirinizi bağışlayın.” (Koloseliler 3:8, 12-13)

Bu sözlerden, ayrıca karşımızdakini öfkelendirecek şeyleri yapmamanın da bir yöntem olduğunu anlıyoruz. “Kimse kendini gereğinden fazla değerli görmesin” (Romalılar 12:3) ayetini dikkate aldığımızda, bize karşı suç işlendiğinde, ‘bana bunu nasıl yapar’ düşüncesinden, ‘herkes hata yapabilir’ düşüncesine geçmemiz de bizi dindirir, bizi günaha sürükleyebilecek düşünceleri aklımızdan geçirmeden bizi durdurur. Unutmayalım, “Kibir insanı küçük düşürür, alçakgönüllülükse onur kazandırır” (Özdeyişler 29:23). Büyüklerimizin, önderlerimizin sözlerine karşı içimizde bir kızgınlık olursa da, şu sözleri hatırlayalım: “Ey gençler, siz de ihtiyarlara karşı bağımlı olun. Hepiniz birbirinize karşı alçakgönüllülüğü kuşanın. Çünkü, “Tanrı kibirlilere karşıdır, ama alçakgönüllülere lütfeder.” (1. Petrus 5:5) Büyüklerimizin deneyimleri bizimkinden fazladır. Ağırbaşlılıkla ‘Her zaman haklı olmayabilirim’ düşüncesinde olup onların sözlerine uymak bizim yararımıza olur; kendimiz haklı olsak bile, tutumumuzdan ötürü Rab’bin ve büyüklerimizin beğenisini kazanırız.

Bazen bir şeye öfkelendiğimizde durum sadece bizim gördüğümüz gibi olmayabilir. Ama kötülük sürekli kulağımıza bizim yüreğimizi deşecek sözler fısıldar. İblis sadece çalıp yıkmak için konuşur, bu yüzden ayık ve uyanık olalım. Yalanları ayırt edebilmek için Rab’be yönelip O’ndan yardım dileyelim.

Bazen toplumsal adaletsizlikler bizi öfkelendirebilir. Tanık olduğumuz sorunları veya suçları, ülkemizin yasalarına uygun şekilde yetkililere bildirmek de bir çözüm olabilir. Vahiy kitabında Mesih’in, “Herkese yaptığının karşılığını vereceğim. Alfa ve Omega, birinci ve sonuncu, başlangıç ve son Ben’im.” sözüne güvenmek yüreğimizi dindirir (Vahiy 22:12-13). Öfke bizim içinden çıkamadığımız, hayatımızın her alanıyla ilgili verdiğimiz tepki haline gelmişse, yine İsa Mesih’in Matta 5:43-48’deki sözlerini yüreğimizde tutup rehber almak bize yardımcı olacaktır. İman yaşamımızda sevgi, çoğu sorunumuzun ilk ilacıdır.

NE YAPALIM?

Aşağıdaki örnekleri okuyalım ve bu durumlarda öfkeyi yatıştırma, öfkeden soyunma ya da durumu değiştirecek bir şeyler yapma konusunda neler yapabileceğimizi grubumuzda konuşalım.

• Koray daha küçük yaştayken annesi evi terk etmiştir. Annesinin yüzünü ara sıra hatırlamakta, bu da onun canını çok yakmaktadır. Babası annesi konusunda hiç kötü konuşmasa da Koray’ın yüreğinde annesine karşı sürekli bir öfke bulunmaktadır.

• Sinem, annesi, babası ve kardeşiyle birlikte tatile gidiyorlardır. Arabayı babası kullanıyordur. Sinem’le kardeşi sürekli tartıştıkları için arabada bitmeyen bir gerginlik vardır, herkes birbirine kızgındır. Derken, karşıdaki sürücünün hatası yüzünden bir trafik kazası meydana gelir. Arabadaki hasar çok büyük olmamasına rağmen kardeşi suratını koltuğa çarpmıştır ve burnu kanamaktadır.

• Serap yolda yürürken kaldırıma kucaklarında iki üç yaşında, sürekli uyuyan çocuklar bulunan dilencileri her gün görmektedir. Bir çocuğun bütün gün boyunca asla uyumayacağını bildiği için bu çocuklara bir ilaç verildiğini düşünmektedir. Bir çocuğun asla bu şekilde istismar edilmemesi gerektiğine inanıp çok öfkelenmektedir.

• Metin, yakın arkadaşı Serkan’ın son zamanlarda kendisiyle vakit geçirmeyi eskisi kadar tercih etmediğini fark eder. Bu konuda bazı sorular sorsa da tam bir cevap alamaz Serkan’dan. Bir gün Serkan’ı, daha birkaç ay önce kendisinden ayrılan kız arkadaşıyla görür. Aklından hızla yanlarına gitmek geçer.


• Yeşim, birkaç kez en kötü göründüğü fotoğraflarını paylaşan Filiz’e kızıp onu uyardığı halde, Filiz’in az önce yine aynı şeyi yaptığını görür. Hemen Filiz’i arar.

UYGULAMA

Aşağıdaki ayeti yüksek sesle okuyalım.

Grubumuzda eğer yeterli sayımız varsa ikili veya üçlü gruplara ayrılalım, yoksa hep birlikte şu soruları sırasıyla cevaplandıralım:

Sizce öfkemiz bu ayete göre ve hatırlıyorsanız diğer ayetlere göre de, hangi özellikleriyle eski yaradılışımıza aittir? Konuşalım.

Mesih yolunda yürürken eski yaradılışın kıyafetini çıkarıp Tanrı’daki yeni yaradılışımıza uygun bir yaşam sürebilmek için birbirimiz için dua edelim.

Dualarımızı tamamladıktan sonra aşağıdaki soruları hep birlikte cevaplandıralım.

• Bu çalışmamızda sizi en çok neler etkiledi?
• Öfkelendiğiniz anları düşündüğünüzde, bu çalışmadaki hangi önerilerin size yararı olacak?
• Şimdiye kadar öfke konusunda yaptığımız dört çalışmayı düşünün. Neler hatırlıyorsunuz? Bunları paylaşın.
• Şimdi dört çalışmanın genel özetini hep birlikte konuşarak çıkarmaya çalışalım.

Bundan sonra, hayatımızda öfkeyle ilgili ne zaman sorun yaşasak şu ayetler bize rehber olsun: Mezmur 37:1-9 ayetlerini şimdi okuyalım.

• Bu dersten öğrendiklerinizi kendi cümlelerinizle, kendi çiziminizle, hatta kendi şiirinizle ifade edebilirsiniz.

Resimlerin telif hakkı: Shutterstock (www.shutterstock.com) veya kamu malı.